Аннотация (қазақ тілінде): Бұл мақалада мектептегі әдістемелік жұмыстың ұстаздың кәсіби өсуі мен оқу-тәрбие процесінің сапасына әсері қарастырылады. Зерттеудің мақсаты – ұстаздың әдістемелік белеснділігі мен шәкірттерінің жетістіктері арасындағы байланысты анықтау, әдістемелік бірлестіктер мен жаңа технологиялардың рөлін талдау. Жұмыста салыстырмалы-сапалық талдау, педагогикалық тәжірибелерді сипаттау, педагогикалық нәтижелерді жүйелеу әдістері қолданылды. Нәтижелер көрсеткендей, әдістемелік әзірлемелер мен инновацияларды енгізу ұстаздың беделін арттырып, оқушылардың білім деңгейі мен жеке дамуына оң әсер етеді. Қорытындыда үздіксіз әдістемелік ізденістің заманауи білім берудегі өзектілігі атап өтілген.

Аннотация (на русском языке): В данной статье рассматривается влияние методической работы в школе на профессиональный рост учителя и качество учебно-воспитательного процесса. Цель исследования – выявить взаимосвязь между методической активностью педагога и успехами его учеников, проанализировать роль методических объединений и новых технологий. В работе использованы методы сравнительно-качественного анализа, описания педагогических практик, систематизации педагогических результатов. Результаты показывают, что внедрение методических разработок и инноваций повышает авторитет учителя и положительно влияет на уровень знаний и личностное развитие учащихся. В заключении подчеркнута актуальность непрерывного методического поиска в современном образовании.

Abstract (in English): This article examines the impact of methodological work at school on the professional growth of a teacher and the quality of the educational process. The aim of the study is to identify the relationship between the teacher's methodological activity and the achievements of his students, to analyze the role of methodological associations and new technologies. The work uses methods of comparative qualitative analysis, description of pedagogical practices, and systematization of pedagogical results. The results show that the introduction of methodological developments and innovations increases the teacher's authority and positively affects the level of knowledge and personal development of students. The conclusion emphasizes the relevance of continuous methodological search in modern education.

Кіріспе

Ұстаздық қызмет тек сабақ берумен шектелмейді; ол үздіксіз өзін-өзі жетілдіру, әдістемелік ізденіс пен шығармашылық ізденістерді талап етеді. Заманауи білім беру жағдайында, оқу бағдарламалары мен технологиялар тез өзгеріп отыратын кезде, әдістемелік жұмыстың маңызы ерекше көтеріледі. Бұл – ұстаз еңбегінің жемісі, оның кәсіби шеберлігінің көрінісі. Әдістемелік жұмыс бойынша жүйелі түрде жұмыс істейтін педагогтар оқушылардың танымдық белсенділігін арттыра алады, сабақ сапасын жақсарта алады және өз пәнінің оқыту әдістемесін дамыта алады. Осыған байланысты, мектеп ішіндегі қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы әдістемелік бірлестіктердің тиімділігін зерттеу, олардың мүшелерінің тәжірибесі мен жетістіктерін талдау өзекті педагогикалық мәселе болып табылады. Бұл мақалада нақты педагогикалық тәжірибе мысалында әдістемелік жұмыстың нәтижелілігі мен оның кәсіби қоғамдағы рөлі қарастырылады [1, б. 34].

Негізгі бөлім

Әдістемелік жұмыс бірқатар бағыттарды қамтиды: жаңа педагогикалық технологияларды меңгеру, сабақ үлгілерін әзірлеу, оқу-әдістемелік құралдар мен электрондық ресурстар жасау, өз тәжірибесін жариялау, шәкірттерді білім беру іс-шараларына дайындау. Әдістемелік бірлестіктер осы процестерді ұйымдастыру мен үйлестірудің маңызды платформасы болып табылады. Олар ұстаздардың білімін жетілдіруге, тәжірибе алмасуға және бірлескен жобаларды іске асыруға мүмкіндік береді.

Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімдерінің әдістемелік белсенділігі жоғары нәтижелерге әкелген. Мысалы, Маржан Мырзалықызы республикалық журналдарға сабақ жоспарларын жариялап, модульдік технология бойынша әдістемелік құрал дайындаған. Оның авторлық электрондық ортасы бар және іс-тәжірибесі республикалық интернет-ресурстарда жарияланған. Бұл белсенді әдістемелік қызмет оның шәкірттерінің жетістіктеріне тікелей әсер еткен: олар республикалық және облыстық байқаулардың жеңімпаздары атанды [2].

Басқа педагог, Бибігүл Төлегенқызының тәжірибесі де айтарлықтай. Ол инновациялық технологиялар бойынша бірнеше мақала жариялады, әдістемелік құрал шығарды және электрондық сабақ топтамаларының авторы болды. Сонымен қатар, ол республикалық оқытушылар байқауларында жоғары орындарға ие болды. Оның әдістемелік ізденісі шәкірттерінің сомдық нәтижелері арқылы көрінді: олар облыстық «Үш бәйтерек» байқауының жеңімпаздары, республикалық ғылыми конференциялардың дипломанттары атанды. Бұл факт әдістемелік зерттеулер мен оқушылардың жаратылыстануы арасындағы тікелей байланысты растайды [3, б. 112].

Орыс тілі және әдебиеті пәні мұғалімі Назгүл Шынбергенқызы шәкірттерінің шығармашылық қабілеттерін дамытуға арналған жобаларға баса назар аударды. Оның шәкірттері халықаралық дистанциялық олимпиадалардың жеңімпаздары болды және республикалық ғылыми жобалар байқауында жоғары орындарға ие болды. Ағылшын тілі пәні мұғалімі Гүлхан Ғабидоллақызы жаңа технологияларды сабаққа енгізу арқылы оқушылардың қызығушылығын арттырды, бұл олардың республикалық олимпиадалардағы жетістіктеріне септігін тигізді.

Жас мамандардың, мысалы, тарих пәні мұғалімі Арман Болатұлының еңбегі де әдістемелік белсенділіктің маңыздылығын көрсетеді. Оның басшылығымен жұмыс істейтін «Болашақ» клубы аудандық сайыстарда табысты өнер көрсетті. Бұл жағдай кәсіби өсудің алғашқы кезеңінде-ақ әдістемелік жұмыстың құндылығын растайды.

Әдістемелік шығармашылықтың нәтижесі тек грамоталар мен дипломдармен ғана өлшенбейді. Оның негізгі өлшемі – оқушылардың танымдық белсенділігінің, сыни ойлауының дамуы және ұстаздың кәсіби авторитетінің өсуі. Халықаралық зерттеулер көрсеткендей, әдістемелік қызметке белсенді араласатын ұстаздардың сыныптарында оқушылардың мотивациясы мен академиялық нәтижелері жоғары болады [4].

Қазіргі жағдайда әдістемелік жұмыстың мазмұны да өзгеріп отыр. Дәстүрлі әдістемелік құралдарға қоса, цифрлық ресурстарды жасау (электрондық оқулықтар, интерактивті тапсырмалар, білім беру платформалары), дистанциялық оқыту формаларын игеру аса маңызды болып отыр. Бұл жаңа талаптар ұстаздардан технологиялық сауаттылықты және үздіксіз білім алуды талап етеді.

Қорытынды

Әдістемелік жұмыс ұстаздың кәсіби қызметінің ажырамас бөлігі болып табылады және оның еңбегінің нақты жемісі ретінде қызмет етеді. Берілген талдау әдістемелік белсенділік пен педагогикалық жетістіктер арасындағы тікелей байланысты көрсетеді: әдістемелік жаңалықтарды енгізу, жаңа технологияларды игеру, жеке әзірлемелер жасау ұстаздың кәсіби деңгейін көтереді, бұл өз кезегінде оқушылардың табыстарына оң әсер етеді.

Әдістемелік бірлестіктер осы үдерісті жеңілдететін маңызды платформа ретінде, тәжірибе алмасуға, бірлескен жобаларға және жаңа әдістерді жылдам таратуға мүмкіндік береді. Тиімді әдістемелік жұмыс тек жеке педагогтың табысын ғана емес, сонымен бірге бүкіл мектеп қауымдастығының білім беру сапасын да арттырады.

Осылайша, білім беру жүйесінің өзектілігін сақтайтын болашақта ұстаздар үшін әдістемелік шығармашылықты, өзін-өзі жетілдіруді, инновацияларды игеруді үздіксіз жалғастыру маңызды. Тек осы жолмен ұстаз өз шәкірттеріне заман талабына сай білім беріп, оларды өмірге сәтті дайындай алады.

Әдебиеттер тізімі

1. Жарылқасынұлы Қ. Педагогикалық шеберлік: теория және практика. – Алматы: «Білім» баспасы, 2019. – 288 б.
2. Республикалық педагогикалық ғылыми-әдістемелік «Қазақ тілі мен әдебиеті орта мектепте» журналы. – 2014. – №3.
3. Сейдімбек А. Білім берудегі инновациялық процестер. – Астана: «Фолиант», 2017. – 205 б.
4. Hargreaves A., Fullan M. Professional Capital: Transforming Teaching in Every School. – Teachers College Press, 2012. – 240 p.
5. Darling-Hammond L. The Flat World and Education: How America’s Commitment to Equity Will Determine Our Future. – Teachers College Press, 2010. – 394 p.
6. Әдістемелік журналға мақала жариялаудың негізгі талаптары [Электрондық ресурс]. – https://adisteme.kz/rules.html