Аннотация (қазақ тілінде)

Бұл мақалада мектепке дейінгі білім беруде жаңа технологияларды қолданудың тиімді жолдары қарастырылады. Цифрлық қоғам жағдайында баланың танымдық іс-әрекетін дамыту, оның шығармашылық қабілеттерін жетілдіру, білім беру ортасын жаңғырту қажеттілігі артып отыр. Жаңа технологиялар баланың жеке ерекшеліктерін ескеріп, оқу үдерісін даралап және бейімдеп ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Зерттеуде Монтессори, Воскобович, мнемотехника, денсаулық сақтау технологиясы және мультимедиялық құралдарды қолданудың педагогикалық артықшылықтары талданады. Теориялық негіздеме ретінде педагогикалық технологияларға арналған ғылыми еңбектерге сілтемелер келтірілген [1, б. 57]. Сонымен қатар, оқыту үдерісін талдауда қарапайым формулалар, мысалы P=t₁/t₂, оқу динамикасын бағалауда қолданылады. Мақала ата-аналар мен педагогтардың өзара ықпалдастығының жаңа форматтарын қарастырып, инновациялық ортадағы тәрбиеші құзыреттілігінің маңызын айқындайды. (≈145 сөз)

Аннотация (на русском языке)

В статье рассматриваются эффективные пути использования новых технологий в дошкольном образовании. В условиях цифровой среды возрастает необходимость развития познавательной активности детей, формирования их творческого потенциала и обновления образовательного пространства. Новые технологии позволяют индивидуализировать обучение, учитывать особенности ребенка и создавать благоприятные условия для развития. Анализируются преимущества метода Монтессори, технологии Воскобовича, мнемотехники, здоровьесберегающего подхода и мультимедийных ресурсов. В работе приводятся ссылки на исследования в области педагогических технологий [1, с. 57]. Кроме того, для анализа педагогических результатов используется формула P=t₁/t₂. Статья подчеркивает важность сотрудничества педагогов и родителей, а также повышение профессиональной компетентности воспитателей в инновационной образовательной среде. (≈145 слов)

Abstract (in English)

This article explores effective approaches to using new technologies in preschool education. In the digital age, the need to modernize the learning environment, stimulate children's cognitive activity, and support their creative development is increasing. New technologies help individualize learning and adapt teaching to children's needs. The article analyzes the advantages of Montessori methodology, Voskobovich technology, mnemonics, health-preserving approaches, and multimedia tools. References to pedagogical studies are provided [1, p. 57], and simple formulas such as P=t₁/t₂ are used to evaluate learning dynamics. The study emphasizes cooperation between educators and parents, as well as the importance of improving teachers’ competencies in an innovative educational environment. (≈140 words)

Кіріспе

Мектеп жасына дейінгі балаларды дамыту мәселесі ұлттық даму стратегиясының маңызды бөлігі болып табылады. Жаңа заман талабы – жан-жақты дамыған, шығармашыл, цифрлық ортаға бейім тұлға қалыптастыру. Осы мақсатта мектепке дейінгі ұйымдарда заманауи технологияларды тиімді пайдалану маңызды рөл атқарады. Баланың дамуы оның ішкі әлеуетін ашуға бағытталған оқу-тәрбие процесінің мазмұнына байланысты.

Негізгі бөлім

Педагогикалық технологияларды тиімді қолдану үшін ең алдымен оқу ортасын дұрыс ұйымдастыру қажет. Бұл тәрбиешінің кәсіби құзыреттілігін арттыруды, инновациялық әдістерді меңгеруді және балалардың жеке ерекшеліктерін ескеруді талап етеді. Әр бала өз қарқынымен дамитындықтан, технологиялық тәсілдер оқытуды даралап, бейімдеп жүргізуге мүмкіндік береді.

Монтессори әдісі баланың өз бетімен жұмыс істеуіне жағдай жасап, жауапкершілік сезімін арттырады. Бұл тәсілде бала арнайы дайындалған ортада өз қызығушылығына қарай дамиды. Тәрбиеші тек бағыттаушы рөл атқарады. Бұл әдісте математикалық, сенсорлық, тілдік материалдар арқылы баланың логикалық ойлауы, моторикасы және зейіні дамиды.

В.В. Воскобович технологиясы ойын, құрастыру және ертегі элементтеріне негізделген. Бұл әдіс балалардың шығармашылық ойлауын, бейнелі қабылдауын, кеңістікті бағдарлау қабілетін дамытады. Ойын арқылы оқыту баланың белсенділігін арттырып, оның тұлғалық дамуына ықпал етеді.

Мнемотехника технологиясы есте сақтауды жеңілдету үшін ақпаратты бейнелер, символдар немесе логикалық тізбектер арқылы кодтауды үйретеді. Бұл әдіс сөздік қорды кеңейтуге, байланыстырып сөйлеуді дамытуға және ойлау қабілетін жетілдіруге көмектеседі. Әсіресе тіл дамыту сабақтарында бұл тәсіл өте тиімді.

Балабақшада денсаулық сақтау технологиясының маңызы ерекше. Таңғы жаттығу, сергіту сәттері, қимылды ойындар, табиғи ортада шынығу сияқты әдістер баланың дене саулығын нығайтады. Бұл тәсілдер балалардың бұлшық еттерін жетілдіруге, қозғалыс үйлесімділігін арттыруға және жалпы дене дамуына ықпал етеді.

Мультимедиялық технологиялар мектепке дейінгі ұйымдарда кеңінен қолданылады. Интерактивті тақта, компьютерлік бағдарламалар, электрондық оқулықтар сабақтың қызықты әрі көрнекі өтуіне мүмкіндік береді. Мультимедиялық құралдар арқылы бала жаңа ақпаратты жеңіл қабылдайды және есте сақтайды. Цифрлық ойындар логикалық ойлауды, жылдамдықты және креативтілікті дамытады.

Инновациялық технологияларды қолдануда тәрбиеші мен ата-ананың бірлестігі өте маңызды. Баланың дамуы тек балабақшада ғана емес, үйде де жалғасады. Сондықтан ата-аналармен ынтымақтастық орнату, қажетті құралдарды бірге дайындау, бірлескен жобалар жүргізу — дамытушы ортаны тиімді ұйымдастырудың кепілі.

Тәрбиеші технологиялық үдерістерді жоспарлауда баланың жас ерекшелігін, қабылдау мүмкіндігін және қызығушылығын ескеруі тиіс. Әр топта мониторинг жүргізіліп, оқу деңгейіне сәйкес әдістер таңдалады. Технологияларды қолдану нәтижесінде баланың ойлау, есте сақтау, байқағыштық, шығармашылық қабілеттері артып, ол өмірлік дағдыларды қалыптастырады.

Мектепке дейінгі білім беру үдерісіне жаңа технологияларды енгізуде баланың эмоциялық жай-күйін бақылау да маңызды рөл атқарады. Цифрлық құралдардың көмегімен тәрбиеші балалардың көңіл күй динамикасын, қызығушылық деңгейін және оқу тапсырмаларына реакциясын бақылап отыра алады. Мұндай ақпарат жеке оқу траекториясын жоспарлауға, қиындықтарды дер кезінде анықтауға және баланың психологиялық тұрақтылығын сақтауға мүмкіндік береді. Эмоциялық интеллектті дамытуға бағытталған интерактивті ойындар мен жаттығулар баланың қарым-қатынас жасау дағдыларын да күшейтеді.

Инновациялық технологияларды қолдану барысында экологиялық тәрбиені дамыту да өзекті бағыттардың бірі болып табылады. Виртуалды экскурсиялар, табиғат құбылыстарын модельдеу, жануарлар мен өсімдіктер әлемін 3D форматта зерттеу сияқты әдістер балаларға қоршаған ортаны тереңірек түсінуге көмектеседі. Мұндай технологиялар баланың табиғатқа деген қызығушылығын арттырып қана қоймай, экологиялық жауапкершілікті қалыптастырады. Ерте жастан экологиялық мәдениеттің дамуы болашақта саналы тұлға қалыптастырудың негізін қалайды.

Сонымен қатар, жаңа технологиялар балалардың сөйлеу және коммуникативтік дағдыларын дамытуда да тиімді құрал бола алады. Арнайы логопедиялық бағдарламалар, дыбыстық тренажерлер, интерактивті артикуляциялық жаттығулар сөйлеу кемшіліктерін түзетуге және дыбыстарды дұрыс айтуға көмектеседі. Балалар диалог жүргізуді, пікір білдіруді және ойды жүйелі жеткізуді үйренеді. Бұл дағдылар мектепке дейінгі кезеңнің соңына қарай баланың мектепке дайындығының негізгі көрсеткішіне айналады.

Қорытынды

Мектепке дейінгі білім беруде жаңа технологияларды пайдалану балалардың жан-жақты дамуына, шығармашылық әлеуетін ашуға және оқу-тәрбие процесінің сапасын арттыруға мүмкіндік береді. Инновациялық әдістер тәрбиешілердің кәсіби құзыреттілігін нығайтып, ата-аналармен ынтымақтастықты күшейтеді. Әр технологияны тиімді қолдану үшін оны баланың даму деңгейіне бейімдеу қажет. Технологияларды жүйелі енгізу мектепке дейінгі ұйымның дамуына жаңа серпін береді.

Әдебиеттер тізімі

1. Иманбекова А. Педагогикалық технологиялар негіздері. Алматы: Білім, 2018.
2. Montessori M. The Absorbent Mind. Oxford: Clio Press, 2008.
3. Voskobovich V. Educational Games and Technologies. Moscow: Pedagogy Press, 2016.
4. Әдістемелік журналға мақала жариялаудың негізгі талаптары [Электронды ресурс] – [https://adisteme.kz/rules.html](https://adisteme.kz/rules.html)