«Мұғалім өзінің білімін үздіксіз көтеріп отырғанда ғана мұғалім, оқуды, ізденуді тоқтатысымен оның мұғалімдігі де жойылады» деп К.Д .Ушинский айтқандай жаңа форматта сабақ беруге көшуіміз керек. Оны жүзеге асырудың бір жолы ол интербелсенді әдістерді сабаққа қолдану.
Интербелсенді әдістер дегеніміз – қарым-қатынасқа жағдай жасайтын жаңа тәсілдер және оларды сабақта қолдану.
Интербелсенді оқу/оқыту дегеніміз – әрекет көмегімен және әрекет арқылы, яғни әрекет жасай отырып үйрену/үйрету.
Бұл әдіс – “бірлесе үйрену немесе бірлескен әрекеттер” идеясын басты назарда ұстайды. Яғни: топтық жұмыс және жұптық жұмыс арқылы іске асады.
Интербелсенді әдістерді не үшін қазіргі кезде қолдануымыз маңызды?
Ғалымдардың пікіріне сүйенсек, бүгінде әр адамға дүние жүзіндегі ең ірі кітапханалардың бірі АҚШ Конгресінің кітапханасының қорына пара-пар ақпарат келеді екен. Ал бұл дегеніміз –130 миллионнан астам ақпарат бірліктері.
Олар мына төмендегі ақпараттардан беріледі
- 470 тілде жазылған 30 млн. кітап
- Бүкіл әлемде шығатын миллионнан астам газет атаулары
- 58 млн. қолжазбалар
- 4,8 млн. карталар
- 12 млн. фотосуреттер
- 2,7 млн. дыбыс таспалары
- 500 мың микрофильмдер
Және де бұл ақпараттар әрбір 4 жылда 25% -ға ескіріп отырады.
Н.Ә.Назарбаев Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде “Инновациялар мен оқу-білімді жетілдіру арқылы білім экономикасына” атты лекциясында “Жеке тұлғаны функционалдық әзірлеу тұжырымдамасынан жеке тұлғаны дамыту тұжырымдамасына көшу жүріп жатыр. Жаңа тұжырымдама білім берудің даралық сипатын көздейді, ол әрбір нақты адамның мүмкіндіктерін және оның өзін-өзі іске асыруы мен өзін-өзі дамытуға қабілеттілігін ескеруге мүмкіндік береді.
Бұл дегеніміз осы ақпараттарды оқушылар өз-өзін дамытуға, өзінің қабілетін дамытуға жұмсауы керек, оған ықпал ететін мұғалімдер. Ықпал ету дегеніміз- ол сапалы білім беру, сапалы білімді интербелсенді әдістерді қолдану арқылы қол жеткізуімізге мүмкіндік бар.
Интербелсенді әдістерді қолдануды елбасымыз өзі қолдап, қазіргі кезде кең қолданысқа түскен деңгейлік бағдарламаны игеру арқылы мүмкіндік туады.
Ол дегеніміз 7 модульді игеру. Олар:
- Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер
- Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету
- Оқыту үшін және оқуды бағалау
- Білім беруде АК технологияларды пайдалану
- Талантты және дарынды балаларды оқыту
- Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес білім беру және оқыту
- Басқару және көшбасшылық
Осы 7 модульдің қай-қайсысын қолдансаң да оны іске асыру үшін интербелсенді әдістерді қолдану керек.
Интербелсенді әдістер түрлері:
- Кластер (топтау)
- Инсерт
- Пирамида құру
- Т кестесі
- Синектика
- Бестармақ, бессаусақ
- Синквейн (5 жолды өлең)
- Блум таксономиясы
(бағалау үшін)
- Кубизм
- Өз таңбаңды жаса
- Бумеранг
- Қосжазба күнделік
- Ментальді карта
- SWOT талдау
- ЖИГСО
- Рефлексиялық эссе
- Галереяны шарлау
- Мозайка әдісі
- Кейін-дейін
- Төрт сөйлем тәсілі
- Жарнамалау