Геометрия пәнін оқытудың заманауи әдіс тәсілдері [Геометрия]
Организация : Clever
Должность : Тілші
Дата : 14.11.2025
Номер журнала : 01-01-2015
Аннотация
Мақалада геометрия пәнін оқытуда заманауи әдіс-тәсілдерді қолданудың теориялық негіздері, практикалық ерекшеліктері мен тиімділігі қарастырылады. Зерттеу барысында интерактивті технологиялар, визуалды оқыту әдістері, проблемалық оқыту, STEAM-педагогикасы мен дидактикалық ойындардың геометриялық түсініктерді меңгеруге әсері талданады. Нәтижелер оқушылардың кеңістіктік ойлау қабілетін, логикалық пайымдау дағдыларын және пәнге деген ынталандыруды арттыратынын көрсетеді. Мақаланың негізгі қорытындысы — геометрияны оқытуда ғана емес, сонымен қатар математикалық ойлауды дамытуда заманауи әдістердің интеграциясының қажеттілігі. Пайдаланылған әдебиеттер [1, с. 42], [3, с. 115].
Аннотация на русском языке: В статье рассматриваются теоретические основы, практические особенности и эффективность применения современных методов обучения геометрии. Анализируются влияние интерактивных технологий, визуальных методов, проблемного обучения, STEAM-подхода и дидактических игр на усвоение геометрических понятий. Результаты показывают, что данные методы способствуют развитию пространственного мышления, логического рассуждения и мотивации учащихся. Основной вывод — необходимость интеграции современных подходов не только в обучении геометрии, но и в развитии математического мышления в целом. Использованы источники [1, с. 42], [3, с. 115].
Abstract in English: The article examines the theoretical foundations, practical features, and effectiveness of implementing modern teaching methods in geometry education. It analyzes the impact of interactive technologies, visual teaching strategies, problem-based learning, the STEAM approach, and didactic games on students' comprehension of geometric concepts. Findings indicate that these methods enhance spatial reasoning, logical thinking, and student motivation. The main conclusion emphasizes the necessity of integrating modern pedagogical approaches not only in geometry instruction but also in the broader development of mathematical thinking. References used: [1, p. 42], [3, p. 115].
Кіріспе
Геометрия — бұл тек фигуралар мен кеңістік туралы ғылым ғана емес, сонымен қатар логикалық ойлауды, кеңістіктік қабілетті және математикалық интуицияны дамытатын негізгі пәндердің бірі. Қазіргі білім беру жағдайында геометрияны дәстүрлі түрде оқыту оқушылардың танымдық қызығушылығын төмендетіп, абстрактілікке қиналатындарына әкелуі мүмкін. Сондықтан геометрия пәнін оқытудың заманауи әдіс-тәсілдеріне қызығушылық арта түсуде. Бұл тақырыптың өзектілігі — 21 ғасырдағы білім беру парадигмасының өзгеруімен, сондай-ақ цифровизация, инклюзивтілік және STEAM-бағытты іске асыру қажеттілігімен түсіндіріледі. Тақырыптың практикалық маңыздылығы — геометриялық білімді күнделікті өмірде, инженерияда, дизайнда және басқа да салаларда қолдану мүмкіндігінде жатыр.
Негізгі бөлім
Заманауи геометрия оқыту әдістері төмендегі бағыттарды қамтиды:
- Интерактивті технологиялар. Геогебра, Desmos, Geo3D сияқты визуалды бағдарламалық құралдар оқушыларға фигураларды қозғау, өзгерту және зерттеу мүмкіндігін береді. Мысалы, Геогебрада үшбұрыштың биссектрисаларының қиылысу нүктесін тікелей бақылау арқылы интуитивті түсінік қалыптасады [2, с. 88].
- Проблемалық оқыту. Оқушыларға шынайы өмірлік жағдайлар негізінде геометриялық есептер ұсынылады. Мысалы, «Мектеп ауласында қандай пішіндегі клумба ең аз материалмен ең көп гүлге ие болады?» деген сұрақ арқылы аудан мен периметр арасындағы байланыс зерттеледі.
- STEAM-интеграциясы. Геометрия архитектура, өнер, технологиямен байланыстырылып, оқушылардың креативтілігі дамиды. Мысалы, оригами арқылы симметрия, бұрыштар және түзулер қасиеттері зерттеледі.
- Дидактикалық ойындар. «Геометриялық детектив» немесе «Фигуралар туралы сұрақ-жауап» ойындары арқылы терминология мен қасиеттер бекітіледі.
- Көрнекілік пен модельдеу. 3D-басып шығарылған фигуралар немесе қағаздан құрастырылған модельдер арқылы кеңістіктік денелердің қасиеттері түсіндіріледі.
Зерттеулер көрсетіп отырғанындай, бұл әдістер оқушылардың геометриялық білімдерінің сапасын 30%-ға дейін арттыруы мүмкін [4, с. 203].
Қорытынды
Геометрияны оқытудың заманауи әдіс-тәсілдері — бұл тек оқу процесін қызықты ету ғана емес, сонымен қатар оқушылардың терең түсінігі мен қолданбалы қабілеттерін қалыптастыруға бағытталған стратегия. Технологиялар мен интерактивті әдістердің интеграциясы арқылы геометрия абстракциядан практикалық ғылымға айналады. Болашақта мұғалімдердің кәсіби дамуы мен оқу-әдістемелік қамтамасыз етілуі заманауи геометрия оқытуының тиімділігін арттырудың кепілі болып табылады.
Әдебиеттер тізімі
- Boaler, J. Mathematical Mindsets: Unleashing Students’ Potential through Creative Math, Inspiring Messages and Innovative Teaching / San Francisco: Jossey-Bass, 2016. – 320 p.
- Қазиев К.Т. Геометрияны оқытудың инновациялық технологиялары / Алматы: Білім, 2020. – 215 б.
- Suh, J. & Moyer, P.S. Developing Students’ Mathematical Reasoning through Games and Puzzles / Teaching Children Mathematics. – 2018. – Vol. 24, No. 5. – P. 112–119.
- Мұханбетжанова Н.Ә. STEAM-педагогикасы негізінде геометрияны оқыту / Білім беру: теория мен тәжірибе. – 2022. – №3. – 198–207 б.
- GeoGebra: Dynamic Mathematics for Everyone [Электронды ресурс] – https://www.geogebra.org
- Әдістемелік журналға мақала жариялаудың негізгі талаптары [Электронды ресурс] – https://adisteme.kz/rules.html