Рубрика: Ұстаз туралы жыр

Мінекей, жиырма үш жылға жуық уақыт «Құдіретті химия» атанып жүрген, өзім ерекше сүйетін ғылымның құпия сырларын шәкірттеріммен бірге ашып келемін. Оқушыларыма біздің Жер – анамыздың бірнеше миллиард жылдар бойына дамылсыз жұмыс істеп келе жатқан аса құдіретті де қуатты, алып химиялық комбинатқа ұқсайтындығын дәлелдегім келеді. Қазір бұл комбинатта жер қыртысы мен тау-таста, мұхит пен теңіз, өзен мен көл суында, көгілдір аспан мен ауада, өсімдік пен жан-жануарларда, тіпті адам ағзасында да кездесетін 110 химиялық элементтің 89-ы қорытылатыны жайлы беріле баяндаймын. Қайда қарасақ та көрінетін химияның ғажайыптары- химиялық құбылыстарға байланысты сан алуан тарихи қызықты деректер, өз ғұмырын химияға арнаған ғалымдар мен олардың сан қилы тағдырлары жайлы әңгімелердің оқушыларды елең еткізетінін байқаймын.
«Оқыта отырып өзіміз оқимыз» — деп Сократ айтқандай, әр сабақта оқушыларыммен бірге оқып, өзім үшін жаңалық ашамын. Сабақтардың бірінде оқушылармен бірге жылу машинасын іске қосатын реакция ойлап табамыз, бірінде бізді қоршаған заттардың қасиеттері неге алуан түрлі екендігін анықтаймыз, химия саласындағы соңғы жаңалықтардың әкелер пайдасы мен залалы туралы дәлелдер іздейміз. Ең күрделі саналатын адам миында өтетін үрдістерді – қуаныш пен ренішті, көңілденіп күлуді, балаша мәз болуды сипаттайтын химиялық реакциялардың сырын біліп, әлемді, жаратылысты тануға талпынамыз. Қолдан сабын жасау, тұрмыста күнделікті жиі қолданатын кейбір заттардың құрамын анықтауға арналған зертханалық жұмыстарда өзіндік тұжырым жасауға үйренеміз. Кейде қазақ халқының ертедегі түтінмен аластау, тері илеу, қымыз ашыту, сабын жасау, бояу алу жолындағы «химиялық» ізденістері мен әлемдік химияның даму болашағы туралы айтысып жатамыз. Осындай сәттерде бүгінгі оқушыларды оқыту үшін қаншалықты көп білу керек екендігін айқын сезінемін.Олардың сабақтағы ересектерше ой қорытуларына, тұжырымдары мен сөз саптауларына қарап «Бала деген жоқ, басқаша түсінігі, басқаша тәжірибесі, басқа қызығушылығы бар, барлығын басқаша сезініп, басқаша қабылдайтын адамдар бар. Біз оларды білмейтінімізді үнемі есте ұстауымыз керек» деген Януш Корчактың сөзі есіме түседі. Шәкірттерімнің сабақ барысында кейде ойлы, кейде ойнақы, кейде ашулы, кейде қуанышты, кейде мұңды болып сан алуан құбылатын көздеріне қарап «менің бүгінгі сабағымнан өз өмірлерінде пайдалы болатын не алды екен?, бүгін мен оларды неге үйреттім?» деп ойлаймын. Құрылысшы мектеп ғимаратын салғаны үшін жалақы алса, ал мен ұстаз ретінде өз оқушыларымның ой-санасы мен жан дүниесіне не салып жатырмын? Егер менің сабақтарым арқылы шәкірттерім ойлауға, ойлап табуға, анықтауға, дәлелдер іздеуге, өзіндік тұжырым жасауға үйренсе мен «салған ғимараттардың» іргетасының берік болғаны.
Жыл өткен сайын мен өзім таңдаған мамандықтың кісіні үздіксіз талдау жасап, үздіксіз оқитын оқушыға айналдыратын күшіне, өз ісіне берілген, жаңалықты жатсынбай қабылдайтын жандарға ғана есігін айқара ашатын құдіретіне тәнті боламын. Мектепте жұмыс істегелі қуаныш пен бақытқа, үміт пен күмәнға, қобалжу мен толқуға толы екі онжылдықтың соңғы жеті жылы Назарбаев Зияткерлік мектебінде өтіп жатыр. Егер осы жеті жылда менің кәсіби дамуыма елеулі ықпал еткен маңызды оқиғаларды тізбектей атайтын болсам, олар 26 жылда болған жайлардан әлдеқайда көп болар еді. Өйткені жаңа сипаттағы, жаңа мазмұндағы білім ошағының өз ұстаздарына қояр талабы да жаңа. Ондағы оқиғалардың өрбу қарқыны да, техникалық жаңашылдықтардың тәжірибеге ену жылдамдығы да сені алға жетелейді. Әл-Фараби сөзімен айтсақ,бүгінгі Зияткерлік мектеп мұғалімі «Жаратылысынан өзіне айтылғанның бәрін жете түсінген, көрген, естіген және аңғарған нәрселердің бәрін жадында жақсы сақтайтын, ешнәрсені ұмытпайтын алғыр да аңғарымпаз ақыл иесі, мейлінше шешен, өнер-білімге құштар, аса қанағатшыл, жаны асқақ және ар-намысын ардақтайтын, жақындарына да, жат адамдарына да әділ, жұрттың бәріне жақсылық пен ізгілік көрсетіп, қорқыныш пен жасқану дегенді білмейтін батыл, ержүрек болуы керек». Осы қасиеттерге ие жаңа мектептің жаңаша ойлайтын жаңашыл ұстазы болу үшін жұмысыма сапалық серпіліс жасап, әр күні «өз мінімді қолға аламын», бойымда бар қасиеттерді шыңдап, жоғына оқып үйреніп, бойыма дарытсам деймін. Іргесі енді қаланған, еліміздің білім жүйесін ілгерілетін жаңа күші бар, Елбасы назарындағы Зияткерлік мектеп мұғалімі болу мен үшін үлкен жауапкершілік, үлкен мақтаныш.
Бұрын – соңды белгілі химиялық әдістерді пайдаланып, кез-келген металды алтынға айналдыра алатын, «философия тасын» табу жолында аянбай еңбек еткен алхимиктер сияқты менде осы жылдарда педагогикалық қолтаңбамды көрсететін өз «тасымды» табуға тырысудамын. Әрбір кезекті сабағыма дайындалу барысында оқушыны таңқалдырып, қызықтыратын, назарын еріксіз аудартатын, сабақтың өзегі болатын басты нәрсені іздеймін.Себебі оқушылардың сабақтағы жоғарғы танымдық белсенділігі тек балалар үшін қызық болған сабақта ғана көрінеді. Балалардың пәнге деген қызығушылығын тудырып, танымдық, шығармашылық белсенділігін арттыру үшін бір сабақтың қаншама түрін ой елегінен өткізесің.Бүгінгі күнгі басты қағида- оқыта отырып баланы дамыту емес, дамыта отырып оқыту болғандықтан сабақтарымда баланы заманына қарай икемдеу жолдарын, өз заманының озық өнегесін санасына сіңіру сырларын іздеймін.
Сабақ қоңыраумен басталып, қоңыраумен аяқталатын, әрбір оқушының жанында, ойында өзіндік із қалдыратын музыкалық туынды, симфония сияқты ғой.«Симфония» сөзінің астарында «үйлесімділік» деген ұғым жатқанын ескерсек, педагогикалық қызмет те көп аспаптардың үндесуінен туатын симфония іспеттес. Педагогикалық симфония- менің ұстаз ретінде қалыптасуым барысында анықталған менің философиям, менің тұжырымдамам. Педагогикалық симфония — менің көпқырлы іс-әрекетімнің ұтымды үйлесуінен туындайтын, жетістікке жеткізетін басты күш. Менің «музыкамның» тұғырын негізгі үш желі құрайды. 1. Балаларды жақсы көру.2.Оқушылармен ынтымақтастықта болу.3. Баламен бірлескен шығармашылық ізденісте болу. «Ұстазы мықтының ұстанымы мықты»демекші, егер мен оқушылардың менің пәнімді жақсы көргенін қаласам, өзім оқытатын пәнімді, оқушыларымды жақсы көруім керек. Егер мен оқушының менің сабағымда ерекше ықыласпен жұмыс істегенін қаласам, онымен бірлесе, ыстық ынтымақтастықта бірлесе жұмыс істеуім керек. Егер мен оқушы сабақта өзіндік бастама көтеріп, белсенділік танытсын десем, өзім оған қозғаушы күш болып, өзім ой салуым керек. Әр оқушымды күш қуаты жеткілікті, мүмкіндігі мол, шын дарынды екеніне сендіру –менің қолымдағы құдіретті күш, өйткені сенім үлкен жеңіске жетелейді.Сонда ғана оқушыларым білімі, оқудағы табандылығы, ойлауы мен адамгершілік қасиеттері жағынан озуға ұмтылады, бәсекеге қабілетті бола алады.
Мұғалім болашаққа жұмыс істейді, оның еңбегінің нәтижесі тек жылдар өте анықталып, азамат болған шәкірттерінен көрінеді.
Келешекке көз жүгіртсем, ойы ұшқыр, сезімі сергек, білімі мен ақылы зор абзал азамат, үлкен адам болған өз шәкірттерімді елестетемін. Оларды Қазақстан Республикасының жалпы өнеркәсібі мен өндірісінің ішінде шоқтығы биік, ел байлығының негізін құрайтын мұнай – газ химиясы мен түсті металлургия, жеңіл және тамақ өнеркәсібі саласының белді мамандары ретінде көремін.
Қойны химиялық элементтер қазынасына толы қазақ жерінің байлығын игеретін, ұлттық химия саласын дамытып, жаңа сатыға көтеретін еліміздің ертеңі – бүгінгі менің шәкірттерім болатынына мен кәміл сенемін.

«Құрық ауылының №1 орта мектебі» КММ

Биология пәнінің мұғалімі

Жаннат Уразгалиевна Унгарбаеваға

Оқушысы Ақмарал Капсалиевадан.

Жаннат Уразгалиевна -менің ұстазым. «Ұстазы жақсының, ұстанымы жақсы» деген халық даналығы. Апайым 5 – 11 сынып аралығында маған сынып жетекші болып қанатының астына алған. Өмір сүруге тәрбиелеген ұстазыма әрқашан басымды иемін. Шәкірт тәрбиелеуде ерінбей еңбек етуінің арқасында Жаннат Уразгалиевна  оқушыларының көпшілігі дәрігер, заңгер, мұнайшы, мұғалім тағы да басқа мамандықтарды иеленді. Өмірде өз орындарын тапқан еліміздің белді азаматтары болып,  отанына қызмет етіп келеді.

Ұстаз- бала өмірінде ерекше орыны бар тұлға. Жаннат Уразгалиевнаның бізге берген тәлім –тәрбиесі мен білімінің арқасында оқушылары көптеген жетістіктерге жетіп, аудандық, облыстық, республикалық жарыстардан орындар  алып жүр . Апайымның әр сабағы оқушы есінде қалар қызыққа толы. Алдына барған әр шәкірттің маңдайынан сипап, өз ақылын айтып, досындай сырласады. Әрқашан қол ұшын беріп, көммекке дайын тұрады. Апайымның орны мен беделі мен үшін бөлек. Өмірлік тұлға ретінде, апайыма қарап бой түзеп, менің ұстаз болуыма да әсер етті. Қазіргі таңда да мен ұстазыммен бірге бір ұжымда қызмет атқарып келемін.

30 жылдай бала тәрбиесіне етене араласып, күш-қуатын сарқа жұмсап жүрген Жаннат Уразгалиевнаға алғысым шексіз.

 

Шәкірті:                            А. Капсалиева

Есенияз ағай қазіргі заман талабына сай саралап-деңгейлеп оқыту технологиясын, сыни тұрғыдан ойлау стратегияларын  қолданады. Танымдық, ақпараттық құзіреттілікті қалыптастыруға негізделген саяхат, конференция, сайыс сабақ түрлерін өткізіп, қазақ тілі, әдебиет пәндеріне арналып шығарылған электрондық оқулықтарды сабақтарда пайдаланады. Оқыту үрдісінде дәстүрлі емес  топтық, жұптық, жеке оқыту түрлерін қолдану арқылы білімділік мақсатына жетіп жүр. 2016 жылы аудандық семинарда «Ереуіл атқа ер салмай» атты білік пен шеберлікті дамыту сабағы әріптестері арасында жоғары бағаға ие болды.

Есенияз Гилманович– бір орында тұрып қалмайтын, жаны жаңалықты сүйетін, өз білгенін үлкен-кішімен бөлісуге әзір тұратын жаңашыл маман. Орал педагогикалық институтының түлегі, жоғары санатты қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі, еңбек өтілі 25 жыл болған ол — Қ.Аманжоловтың 100 жылдық мерейтойына арналған қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімдері арасында өткізілген облыстық «Мәнерлеп оқу» байқауының ІІІ дәрежелі жеңімпазы. 2014 жылы әдебиет пәнінен «Біржан сал Абай  ауылында»  сабағы республикалық «Қазақ  тілі мен әдебиеті» әдістемелік  журналына жарияланды. 2014 жылы «ҰБТ-ға дайындаудағы ұтымды тәсілдер» баяндамасы “оn-line” режимінде ғылыми-тәжірибелік конференциясында кітапша түрінде республика   көлемінде таратылды. 2015 жылы авторлық бағдарламасы “Сөзжұмбақтар жинағы” (әдебиет, 5,6,7,8-сыныптар)  кітапша  түрінде таратылды. «Педкеңес» облыстық журналына «Елім барда» сабағы шықты (№1/2017 ж.) 2016 жылы аудандық «Абайды оқы таңырқа…» байқауында І орын иеленді, аудандық пән мұғалімдерінің олимпиадасында қазақ тілі мен әдебиеті пәні бойынша 2-орын және аудандық «Үздік қосымша білім беру педагогі» байқауында   3-орын иеленді. 2017 жылы облыстық «Балдәурен» облыстық балалар шығармашылығына шәкірт дайындағаны үшін «Алғыс хатпен» марапатталды. Сонымен бірге республикалық дарынды оқушылар порталы ұйымдастырған шығармашылық байқауларға шәкірттерін дайындағаны үшін «Алғыс хатпен» марапатталды. «Қазұстаз» порталынан «Сапалы сабақтар» үшін сертификаты және грамотасын алды. Қазақстандық қашықтық олимпиадасының облыстық «Үздік нәтиже» сертификатының иегері. Базаров Есенияз 2014-2015 оқу жылы ұлттық бірыңғай тестілеудің өту күндері облыстық апелляция комиссиясының құрамына енді, 2010 жылдан жалпы білім беретін пәндер бойынша Республикалық олимпиаданың аудандық кезеңіндегі қазылар алқасының құрамында, аудандық шығармашылық топтың мүшесі.

       Есенияз Гилманович тіл мәселесі жөніндегі қиындықтарды жеңе отырып, оқушылардың тілдік қорын байыту, ана тілін сүюге тәрбиелеу, мемлекеттік тілге деген құрмет сезімін арттыру барысында оқу-тәрбие жұмысында қомақты істер істеуде. Сабақ барысында оқушының өзіндік ерекшеліктерін ескеріп отырады. Сабақтан тыс оқушыларды рухани жағынан дамыту бағытында «Жайықтан алған шабытты» (ақын А.Бақтыгерееваның 70 жасқа толуына орай өткізілген әдеби сағат, 2014 ж.) іс-шарасы өтті.

Есенияз Гилманович – еңбекқор ұстаз. Шәкірттері додаларда жүлделі орындармен, жақсы жетістіктермен көрінуде. 2014 жылы республикалық  ғылыми жобалар конкурстары облыстық кезеңінің жүлдегері, «Әдебиет» бағыты бойынша ІІІ дәрежелі дипломмен 6-сынып оқушысы Давыдов И., 2015, 2016 ж.ж. әлемдік көркем әдебиет тарихынан «Алтын жабағы» халықаралық ойын-конкурсы жеңімпазы дипломымен Бекетаева М. марапатталды, қазақ тілі бойынша республикалық қашықтық олимпиадасының жеңімпазы, республика бойынша І дәрежелі диплом иегерлері Тоқсанова А., Бактыгереев Т., Сабырғалиев Ж.,  ІІ, ІІІ  дәрежелі диплом иегері     Бекетаева М. ұстаз мерейін үстеді.  «ҰБТ-ға дайындал» кешенді тестілеуде 11-сынып оқушылары Нашанова Ф. І орын (2016 ж.), Идельбаева Н. ІІІ орын (2016 ж.) ҚИО-дан жеңімпаз атанды. Шәкірті Иманғалиева С. 2017 жылы «Балдәурен» балалар шығармашылығы фестивалінің аудандық кезеңінде «Сөз сөйлеу мәнері» аталымы бойынша 1-орын алып, облыстық кезеңде  осы аталым бойынша «Жас ұрпақты өнерге қанат қақтырар балалық бал шығармашылығындағы ізденімпаздығы» мақтау қағазымен марапатталды. 2016-2017 оқу жылы «Зерделі» интеллектуалды білім порталының ұйымдастыруымен Қазақстан Республикасы дарынды оқушылар арасындағы қашықтықтан өткізілген байқауларға белсене қатысып, Абдрахманова К. «Отанды қорғау – асыл қасиет», «Тарих толқынында» бөлімі ребус құрастырудан , Иманғалиева С. «Ұстаз — мектептің жүрегі» бөлімі өлең шығарудан , осы бөлімде шығарма жазудан  Бекетаева М. І дәрежелі дипломдармен   марапатталды. Есенияз Гилманович 2013 пен 2016 жылдар аралығында мектепте қосымша білім беру педагогі қызметін ыждағаттылықпен атқарып,  оның ұйымдастыруымен мектеп оқушылары республикалық, халықаралық  олимпиада, байқаулардың, туризм, спорт тағы басқа түрлі жарыстардың жеңімпаздары атанды.

Республикалық «Отбасылық Тәрбиелеу Институты» ЖШС «Педагогикалық коучинг» көшпелі семинар-сабағына қатысып, сертификат алды. Облыстық «Білім беру жүйесіндегі сатылай кешенді оқыту технологиясының әдіснамалық негізі» тақырыбындағы семинарда оқып, сертификат иемденді. «Абайтану» курсын бітіріп, 9-11-сыныптарға дәріс беріп жүр.  ҚР педагог кадрларының біліктілігін арттырудың деңгейлі бағдарламалары аясында ІІІ (базалық) деңгей бағдарламасы бойынша мұғалімдерді оқыту курсынан өтуде.

Есенияз Гилмановичтің оқушылары мемлекеттік білім грантымен оқиды. Шәкірті Кужумберлиева А. ұстаз жолын қуып, БҚМУ-дің филология факультетінің қазақ тілі мен әдебиеті бөліміне мемлекеттік білім грантымен бітірді. Ұстаздың оқушылары ҰБТ-да   жүз пайыз үлгеріммен үздік нәтижелер көрсетті. Соңғы үш оқу жылы бойынша сабақ беретін сыныптарда білім сапасы  қазақ тілінен — 81℅ және әдебиет пәнінен — 85℅.

Ұстаз ауыл тұрғындарының сайлауымен медиатор болып, қоғамдық жұмыс атқарып жүр. Есенияз Гилманович — оқыту мен тәрбиелеуді қатар жүргізуде ата-аналардың алғысына бөленіп жүрген, өзгеге үйретері мол, кішіпейіл, өз мамандығы бойынша таным-білігі жоғары қарапайым жан.

 

 

 

Күрең күздің жанға жайлы жайма шуақ сәттерінің бірінде қазан айының қоңыр күндерімен ілесіп, төл мерекеміз — Ұстаздар күні де келіп жетті.

Шәкірттерін білім нәрімен сусындатып, тәлім-тәрбие беру, жақсы қасиеттерді бойына дарытып, адамгершілік рухта бағыт-бағдар беруде ұстаздың еңбегі зор. Біз білім ордасы — мектеп табалдырығын аттап, онда қызықты да терең білім алып, тылсым дүниені таныдық.

Қай жерге барса да төрден орын алатын ұстаздар қауымына әріптес болу бақыты мағанда бұйырыпты. Мен мектеп табалдырығын аттаған сәтте алдымнан жарқырай шығып қолыма қалам ұстатып, әліппе жаттатқан аяулы ұстазым Зияда апайымды көрген сайын менде ұстаз болуды армандадым. Сол арманым шындыққа ұласып бұл күні қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің  мұғалімімін. Әрине мұғалім мамандығы оңай жұмыс емес, қиыны мен қызығы қатар жүретін мамандық. Ұрпаққа айтар ақылы, көрсетер өнегесі бар, аналық, әкелік сезімнің, дана ойдың ыстық лебі бар аға ұрпақ өкілдерінен үйренгенімізді өз шәкірттеріміздің бойына ұялатуға тырысамыз.
Ұстаздар қауымы, біздер, әр баланы білім тұңғиығынан нәр алдырып, ізгілік пен адамгершіліккке баулып, табандылықпен еңбек етіп, алдына биік мақсаттар қоюды үйретуге тырысамыз.
«Ұстаз, сенің алдыңда бас июге рұқсат ет!» — деген көпке танымал өлең жолдарында осы бір жанкешті абзал жандарға деген ұланғайыр алғыс көрініс тапқан.

Құрметті Ұстаздарым, әріптестерім,  бүгінгі мереке сіздердің мерекелеріңіз! Сіздерге денсаулық, бақ-береке, шығармашылық табыстар тілеймін.
Алдыңызда отырған шәкірттеріңіз биік шыңдардан көрініп, еңбектеріңіз ақтала берсін!

Ақтөбе облысы Шалқар қаласы Қазанғап Тілепбергенұлы атындағы саз мектебінің қобыз класының мұғалімі Тулешова М.И
Ұстаздық еткен жалықпас…
Жайханова Бану Рамазанқызы 30 жылдан бері жаңалыққа жаны құмар Сүлеймен Алмас Бақытқалиұлы басшылық ететін Қазанғап Тілепбергенұлы атындағы Шалқар ауданының саз мектебінде жұмыс жасап келеді.Бану Рамазанқызы облыстық оқу – әдістемелік орталығынан алғыс хатпен, облыстық білім басқармасының Құрмет грамотасымен марапатталған.
«Ұстаз талантты болса, шәкірті талапты болады» демекші, өзінің дарыны мен қабілетін жұмыс барысында көрсете білген Бану апайымыз осы уақыт аралығында оқушыларын білім биігіне шығара білді. Мәселен А.Әбимолдаева облыстық 46- шы жас музыканттар байқауының жеңімпазы, А.Төлегенова Облыстық «Ақбөбек» байқауының III – орын иегері, Республикалық «Зимняя сказка в Алматы» байқауында С.Әбдіғазиева
III- орынмен марапатталды. Ал Төлегенова Ақбота Халықаралық «Күншуақ » байқауында II- орын, X – Халықаралық «Ақ көгершін» байқауында I- орын, Жұмахан Айеркем Республикалық «Платон» байқауында
I- орынға ие болды. Халқымыздың қаһарман перзенті Бауыржан Момышұлы «Ұстаз – ұлық емес, ұлы қызмет » деген екен.Шын мәнінде ұстаз болу үшін талмас талап пен ізденіс, табиғи дарын, ерен еңбек болуы шарт.
Міне, бойында осы қасиеттерді жинай білген қобыз класының мұғалімі Жайханова Бану Рамазанқызы шығармашылық жұмыспен де жүйелі түрде айналысып отырады.Бұл әркімнің қолы жете бермейтін биіктік.
Бану апайымыздың өнер жолын жалғастырып жүрген шәкірттері де аз емес. Мысалы Аманбаева Гүлбану – Ақтау қаласында қобыз класынан дәріс береді,Кәрібаева Айнұр Ақтөбе қаласында қобыз класының мұғалімі. Ұрпақ тәрбиелеуде уақыт талабынан қалмауға тырысып, үздік нәтиже көрсетуі – төккен тердің еленуі деп білемін. Шәкірттеріңіз білімнің биік шыңына көтеріле берсін!

Менің өмірімдегі шынайы көшбасшы

 

Ұстаз болу – жүректің батырлығы,
Ұстаз болу – сезімнің ақындығы,
Ұстаз болу – мінездің күн шуағы,
Азбайтұғын адамның алтындығы

Ғ.Қайырбеков

Менің өмірімдегі шынайы көшбасшы ол – ардақты ұстаз Күләш Бердікенқызы Мергенбаева.
Күләш Мергенбаева Қазалы ауданы № 226 Б.К.Мергенбаев атындағы гимназияда 1993-2009 жж., 2009-2013 жж. № 249 мектеп — лицейде директор болған. Еңбегі де өте жоғары дәрежеде бағаланған. Оған мысал: «Құрмет белгісі» орденімен, Ы.Алтынсарин атындағы медалімен, «Ерең еңбегі үшін» медалімен және ҚР тәуелсіздігінің 10 жылдығына байланысты юбилей медалімен, «Халықаралық Үлкен энциклопедия» медалімен, «Батыр Шапағаты» атындағы  Б.Момышұлы медалімен, Европаның ғылыми-өндірістік палатасының алтын медалімен марапатталған. Парижде өткен «Басшыларды ұлықтау» рәсіміне шақырылып, «Үздік басшы» номинациясын жеңіп алған. 2005 жылы Республикалық –халықаралық директорлар конкурсында «Жыл директоры» номинациясын жеңіп алған. Ғылыми- педагогикалық салада еңбектер, методикалық құралдар даярлап, Американдық ғылыми фондының грантын ұтып алған.

«Ұстаз» – құрметті сөз. Ол – адамдардың өмірге көзқарасын, бір-біріне деген сый, құрмет сезімін қалыптастыратын, білім мен тәрбиенің ұрығын шашатын, адамгершіліктің нұрын төгетін адам. Ұлағатты ұстаздан тәрбие алған адам жақсы қоғам қайраткері, ұлы тұлға болып өседі, өмірін дұрыс бағытқа бейімдеп,көркейтеді.

«Ұстазы жақсының ұстамы жақсы» деген сөз де орынды айтылған. Баланың бойындағы шынайы білім, біліктілік дағдылары, мінез-қалпы, шарапаттылығы жақсы ұстаздан қалған әдет болса керек.

Күләш апай басшылықпен қоса «Әдеп» пәні мұғалімі мамандығын қатар алып жүрді. Біз апайдың сабағын асыға күтіп жүретінбіз, себебі, апай біздің санамызға әдептіліктің сан түрлі қырларын сіңіріп, рухани білім нәрімен сусындатты. Өзінің бойындағы бар аналық мейірімін, білімін, тәжірибесін алдындағы шәкірттеріне беріп, олардың рухани дүниесін байытты, өмірде неғұрлым адаспай, дұрыс жолмен жүруге дайындады. Халықтың «Ұстазыңды атаңнан да әзіз тұт» дейтіні де сондықтан.
Шәкірт – ұстаздан дәріс қана емес, өмірлік ұлағат, тәрбие алады. Ұстаз бен шәкірт арасындағы осындай өзара қамқорлық, сыйластық сезімі олардың бірлесіп атқаратын білім мен біліктілікті шыңдау әрекетіне жағымды ықпал етері анық. Сондықтан да ұлағатты ұстаз Күләш апай секілді мен де шәкіртке жан — жақты терең білім беріп, оның жүрегіне адамгершіліктің асыл қасиеттерін үздіксіз ұялатып, жан — жақты дамыған, рухани адамгершілігі мол, ұлттық құндылықтарымызды құрметтейтін, бір — біріне сүйіспеншілікпен, құрметпен қарайтын, өмір сүруге деген құштарлығы жоғары жеке тұлға тәрбиелегім келеді.

«Ұстаз жан-жақты түсінігі мол,

 қандай істі болса да тез шешіп,

 тұжырымдай алатын, ұшқыр ойлы, көреген,

 батыл Һәм шешен болуы керек.

 Және де ұстаз шындық пен әділдіктің қажымас жақтаушысы,

 қайратты күрескері болуы тиіс»

Әбу Насыр Әл – Фараби

 

Ұстаз- ең алдымен, оқушы үшін білім нәрін құюшы ізгілік иесі, өмірлік тәжірибелерді үйретуші тәлімгер, адамгершілікке баулитын тәрбиеші психолог екені сөзсіз. Ұстаз әрқашан шәкірттеріне бүгінгі алған білімінің ертеңгі күні қажеттілігіен сездіре алатындай қасиеті бар, мектеп табалдырығын аттаған әрбір жас өреннің болашақтағы көздеген мақсаттарына қол жеткізуіне бағыт бере алатын үлкен тұлға. Иә, халқымыздың, ата-бабаларымыздың ежелден келе жатқан өмірлік тәжірибесін, салт- дәстүрін, әдет-ғұрыптарын, жақсы қасиеттерін, бүгінгі заманның озық жетістіктерін жас ұрпақ ұстаз арқылы, оның айтқан тәлімді сөздері мен өнегелі істері арқылы үйренеді. Ал, бұл міндет қашанда қиын жауапты екені белгілі.

Сол міндетті ұзақ жылдар бойы ұстаздық еңбек еткен Болғанай Сагиқызының  алға қойған мақсаты – оқушыға терең білім, іскерлік дағды қалыптастыра отырып, жеке тұлға тәрбиеледі. Өзінің әрбір сабағына тыңғылықты даярланып, кәсіби шеберлігін қолдана отырып өткізеді. Әр өткен сабағы барысында ол жаңа технологияларды пайдалана отырып,оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыруда жұмыстанады. Болғанай Сағиқызы — үнемі ізденісте жұмыстанатын ұстаздардың бірі, оқушылардың ойлау қабілетін дамытуға, өзіндік әрекетке бағыттайтын жұмысқа көп көңіл бөледі. Білімді арттыру үшін  сабақта ойындар, логикалық тапсырмалар, әр түрлі диктанттар мен тесттер өткізеді.

Әр түрлі әдіс – тәсілдерді пайдалану барысында оқушылардың пәнге деген қызығушылығын оятады. Оқу – тәрбие үрдісінде үнемі жаңа педагогикалық технологияларды пайдаланады. Соның ішінде жиі қолданатыны «Сын тұрғысынан ойлау» технологиясы, интерактивті тақтамен жұмыс. Ақпараттық технологияны  пайдалану барысында математика пәнінен «Санды өрнек және әріпті өрнек» (1-сынып), «Дара және күрденлі етістіктер» (2-сынып), «Жай сөйлем және құрмалас сөйлем» (4-сынып) «Білімді тиянақтау» (4-сынып) тақырыптарына ашық сабақтар өткізді.

Әдістеме бірлестігі жетекшісі ретінде бастауыш сынып мұғалімдері арасында әдістемелік жұмыс ұйымдастырып, көмек беріп отырады.

Сынып жетекшісінің міндетін атқару кезінде  ата – анамен бірігіп, жас жеткіншектерді әдептілікке, мәдениеттілікке, адамгершілікке баулиды, ата – аналарды сынып өміріне белсенді  қатыстырады. «Менің Отаным – Тәуелсіз Қазақстан» (1-сынып), «Еліме арнаймын» (2-сынып), «Темекіден қашық бол» (3-сынып) тақырыптарына тәрбие сағаттары оздырылды.

Болганай  Сагиевна — бүгінгі күрделі кезенде өмірді терең, дұрыс түсініп, талдау жасап, тәжірибе жинақтаудан жалықпаған шығармашыл ұстаз.  Аудандық семинарларда «Берік білім — бірлікте» , «Сабақта дидактикалық ойындардың түрлерін ұйымдастыру ерекшеліктері» және педагогикалық кеңестерде «12 жылдық жалпы білім берудің мақсаты мен күтілетін нәтижелері» тақырыптарына баяндамалар оқыды.   «Жайық ұстазы» газетінде «Оқулықтағы олқылықтар» атты мақаласы жарияланды.

Білім беріп келе жатқан 1 – сынып оқушыларының  білім сапасы 87,5%. Оқытқан оқушылары  мынадай жетістіктерге қол жеткізді: аудандық  пәндер олимпиадасында   Гилман Н.( ІІІ орын), Киясова Г. ( І орын), Ержанова А. (І орын), Ғазизов Ж. ( ІІ орын), Шүнрекова Н.( ІІІ орын). Аудандық конференцияларда, ғылыми жобалар, шығарма, мәнерлеп оқу сайыстарында Киясова Д.( ІІ орын), Киясова Г. (ІІІ орын), Ержанова А.(ІІІ орын), Шүнірекова Н (ІІ орын) сынды оқушылары жақсы нәтижеге жетті. «Ақ бота», «Зерде» интеллектуалдық  ойындарына  оқушыларым  Гилман Н., Кенжиғулов Д., Киясова Динара белсенді қатысып, мақтау қағаздарынмен және сыйлықтармен марапатталды . Ойымды  Жан-Жак Руссоның «Ұстаз болу –өз уақытыңды аямау, басқаның бақытын аялау» деген нақыл сөзі осы ұстазға арналғандай. Ұстаз білгенін үйретуші ғана емес, тұла бойы тұнған өнеге, ақ тілеулі ана тәрізді барлық адамның бойынан жақсылық іздейтін ізгі ниет иесі. Бойда бар күш-қуаттарын, Алла сыйлаған таланттарын ұлт ұрпағының білім алуына, таным көкжиегінің кеңи беруіне, егемен еліміздің өсіп-өркендеу жолына арнап келе жатқан ұстазымыз зейнет жасына да жетті, алдағы ғұмыры ұзақ болып тек қана денсаулық тілейміз.

 

Кезкелген талапты оқушыны білімнің асқар биігіне шығаратын тек қана білімді ұстаз екендігі даусыз. Мұғалім ең алдымен оқушыларды сапалы біліммен қаруландырып қана қоймай қоғамдық өмірге де тәрбиелей отырып , олардың жүрегінен жол тауып өшпес із қалдырады. Сондықтан болар әр оқушының уақыт өте келе мақтанышпен еске алатын ұстазының болуы заңды құбылыс. Себебі ұстаздық ұлы іс.
«Ұстазды алтын діңгекке теңер едім», – деп ұлы педагог Ы. Алтын-сарин айтқандай, ұстаз жолы қиыншылығы мен рахаты бір басқа жетерлік мамандық атаулының ұлысы.Ол адалдық пен шыдамдылықты , тынымсыз ізденіс пен ептілікті , білімділік пен тәрбиелілікті қажет етеді. Сонда ғана ұстаз деген абыройлы атты иеленуге болады.Еліміздің әр түкпірінде ұстаздықты ұлы бақыт деп білер мұғалімдеріміз адал еңбек етуде. Соның бірі қаламыздағы №14 Д.М.Карбышев атындағы орта мектебінің қазақ тілі және әдебиеті пәнінің мұғалімі , «Асыл сөз» мәнерлеп оқу үйірмесінің жетекшісі Жексембаева Рыскүл Дүзенқызы.
Мұғалім көп , шын ұстаз аз. Бұл тұрақты аксиома.Кейде мұғалімдердің кейбірін тумысынан ұстаздыққа бейімі бар ма деп қаласың, ал енді біреулерінің кәсібі ғана ұстаздық па деген ой келеді. Алғашқысын туа біткен дарынды ұстаз десек, соңғысын тіршіліктің қарекетімен жүре қалыптасқан ұстаз деп сипаттама беруге болады. Ал, Рыскүл Дүзенқызы өз мамандығына ерекше жауапкершілікпен қарай білетін нағыз ұстаз. Ол бала күннен мұғалім болуды армандады. Сондықтан да болар осы бір ұлы мамандыққа саналы ғұмырының отыз жылдан астам уақытын арнады.
Ең қызығы оның өмірдегі қолдаушысы да қорғаушысы да бола білген жан жары Мылтықбай да ұстаздық мамандықтың хас шебері.Ол Рыскүл апайымыз бен бірге бір мектепте жұмыс істейді. Қаламыздағы мерекелік шерулер мен әскери саладағы өзге де іс –шаралардың бел ортасында үнемі Мылтықбай ағай жүреді. Себебі, екеуі де бірге жұмыс десе десе жанын беретін қарапайым еңбек адамдары. Олар өз мамандықтарын мақтанышым деп санайды.
Ұлағатты ұстаз да ұстаз алдынан тәлім-тәрбие алып шығатыны заңдылық. Осы орайда Боэцидің мына бір сөзін келтіре кетсем：“Шәкірт болып жарытпаған адам, ұстаз болып та жарытпайды”.
Рыскүл апайымыздың өнегелі өмірінен айрықша орын алар тұлға оның ерекше сыйластықпен еске алатын ұстазы Әулиекөл ауданының Ш.Уәлиханов атындағы орта мектепте ұзақ жылдар бойы қызмет еткен физика пәнінің мұғалімі Сағындық Досым.Қаншама жылдар өтсе де жадынан еш уақытта шығармаған ұстазын бүгінде өз шәкірттеріне ерекше ілтипатпен үлгі тұтып айтып отырады.
Ұстаздық ұлы қызмет. Жігері мол, ұлтжанды Рыскүл Дүзенқызы қызметтен тыс бос уақыт бола қалса, қазақтың талантты ұлы Ахмет Байтұрсыновтың шығармаларын ерекше сүйсініп оқиды. Оның намысты қайрайтын өлеңдерін өмірінің ұстанымына айналдырған.
Рыскүл апай тамаша талант иесі.Ол өз бойындағы әншілік қасиетті атасы Ағайсадан дарығанын мақтанышпен еске алады. Себебі атасы көне дастандарды жатқа айтатын дауылпаз жыршы болған екен.Рыскүл апайдың әншілік өнерін ең алғаш байқап , өнер әлеміне қызықтыра білген ұстазы Мырзахан Аққошқаров еді. Содан бері қаншама уақыт өтсе де Рыскүл апайымыз ән салуын қойған емес.Тіпті мектеп ұжымының көмегімен өзінің жеке концертін де берген. Республикалық өнер байқауларына қатысып жүлделі орындарға да ие болған.
Қыр гүліндей құлпырған қыздары Айнаш пен Әділетте өнерден құр алақан емес.Бірі қазақтың қара домбырасын , екіншісі фортепианоны жақсы меңгерген.
Рыскүл Дүзенқызы – аяулы ана, ардақты әже, шебер ұстаз, күміс көмей әнші , қамқор сынып жетекші.Тіпті сахна мәдениетін жетік меңгерген театр өнерінің білгірі десек артық айтқандық емес. Сөзіме дәлел мектептегі тәрбие жұмысының негізгі буыны ретінде «Ұшқын» драмалық театрының көркемдік жетекшісі болып талантты оқушылардың талабын ұштады.Болашақ таланттарды өнер әлеміне ғашық қылып, жеңістен жеңіске жетуге ерекше серпін берді.
Сонымен қатар Рыскүл апайымызды Мәңгілік елдің мәңгілік тілінің жанашыры деуге толық негіз бар .Қай кезде болмасын туған тілдің тағдыры оны ешқашан бей-жай қалдырған емес.Сондықтан да ол мемлекеттік тілдің құлашын кеңге жайып дамуына да өзіндік үлесін қосуда. Оған дәлел , оның шәкірттері қалалық және облыстық «Абай оқулары» байқауының жүлдегерлері. Атап айтар болсам, Борисенок О, Поляков М,Каримова Э,Амельков А Спиридонова В,Попенко т.б .Олар өзге ұлт өкілдері бола тұра қазақтың бас ақыны Абайдың өлеңдерін мәнерлеп жатқа айта білсе, ұлы сазгердің әндерін нақышына келтіріп орындаулары өз Отанына деген ұлы махаббаттан туындаған. Ол өзінің шәкірттерін өз баласындай көріп олардың әрбіреуімен мақтанып масайрап отырады. Оның жүрегінен барлық оқушыларына орын табылады. Себебі Рыскүл Дүзенқызы үлкен жүректі, мейірімге толы ,ақжарқын адал жан.
Орыс ақыны В. Маяковский: «Ұстаз ізденгіш болуы,ойлай білуі,қандай істі болсын,бар ынтасымен атқара білуі керек»- ,деген екен. Рыскүл Жексембаева — үнемі тынымсыз ізденіс пен шығармашылықты жаны қалайтын ұстаздыққа риясыз берілген жан.Ол осы жылдар ішінде үздіксіз ізденісте болып, көптеген әр түрлі дәрежедегі байқауларға белсене қатысып жүлделі орындарға ие болып өз біліктілігін арттырып отырды.Сонымен қатар ғылыми танымдық мақалалары республикалық баспасөз беттерінен шығып тұрады.
Облыстық «Ұлы мәртебелі ұстаз» байқауының жеңімпазы Рыскүл Дүзенқызының ұстаздық жолдағы адал еңбегі еленіп оның есімі «Қазақстан Республикасының ең үздік мұғалімдері» энциклопедиясына ендірілген. Мұның өзі қарапайым ұстазға қандай да болмасын құрметтің артық емес екендігін топшылауға болады.
Өзінің ерекше өнерімен қала тұрғындарына да жақсы таныс Рыскүл апайымыз қалалық мерекелік шаралардың барлығына дерлік белсене қатысып өз өнерімен тәнті қылып келеді. «Еңбегіне қарай өнбегі демекші» қаланың мәдени өміріне белсене атсалысқаны үшін Қала әкімінің және қалалық тілдерді дамыту орталығының алғыс хаттарымен мараппаталған.
Орыстың көрнекті педагогі , даңқты ұстаз К.Д. Ушинскийдің: “Егер еңбекті таңдап алуда Сіздің жолыңыз болса және осы жолда өзіңізді сарп ететін болсаңыз, онда сіз бақытты болғаныңыз” деген орамды ойы Рыскүл Дүзенқызына арналғандай. Себебі, ұстаздық жолға бар өмірін арнаған Рыскүл апайымыз да бақытты жан!