Елбасымыздың Рухани жаңғыру – болашаққа бағдар мақаласы біз тілшілер қауымына терең ой салып отыр. Әсіресе «Туған жер» бағдарламасы біз тіл жанашырлары үшін өте маңызы зор деп ойлаймын. Қазақ тілі мен әдебиеті дәрістерінде әрбір ұстаз өз сабағында бағдарламаны тілге тиек етпей өте алмаймыз. Саналы, білімді ұрпақ тәрбиелеуде туған ел мен туған жер тақырыбындағы шығармалардың орны ерекше.
Қазақ әдебиетінің зиялы қауымы, ақын-жазушылар шығармасында «Туған жер» тақырыбы кеңінен орын алады. Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінен 11-сынып бағдарламасы бойынша Сырбай Мәуленовтың шығармашылығы менің жүрегімнен ерекше орын алды. Оның әсіресе Ұлы Отан соғысы кезіндегі жазған шығармалары оқушыларға ерекше әсер етті. Табиғатты адам өмірімен байланыстырып жеткізу, «соғыс-табиғат-әлем-адамзат» бәрін шумақ өлең ішіне сыйғызу кез-келген жазушы бойынан табылмас ерекше қасиет.
Оның «Түбірлер» өлеңінде соғыстан қайтқан мүгедек солдаттар бейнесі отқа өртенген ағаштар бейнесімен терең сипатталған, сомдалған. Жапырақ жемістерінен айырылған ағаштар қан майданда отан үшін шайқас үстінде жарақат алған солдаттар бейнесінде әсерлі берілген. Олар аяқ-қолынан текке айырылған жоқ. Туған елі, жері үшін отқа түседі. Бұл шығарманы оқу барысында оқушының туған жеріне, еліне деген құрметі мен сүйіспеншілігі арта түсері анық. Бұл сабақ барысында дәлелденіп отырған көріністер.
Оның «Шөңге» өлеңінде туған жері – Тосын құмын айлы түнде шарлап келе жатқан ақын құмның бір кеудесінде өткен күн-өткен өмір қалып қойғанын түсінеді. Туған жердің «гүлі тұрсын, тікенек-шөңгесін»де сағынған, құмды жалаң аяқ кешіп келе жатқан кейіпкердің табанынашөңгк қадалғанда, аңсаған жүрек «жыңғылдардың баяғыша аяқ қарағанын» түйсінеді. Өлең соңында шөңге туған жерді еске салатын астарлы символға айналады. Бұл оқушылардың бойында туған жерге деген сағыныш, қимастық сезімін оятады.
«Туған жердің, топырағы ыстық»,- дегендей, сол туған жердің бір тал шөңгесі ұзақ уақыт ақын төс қалтасында сақталып, табиғатпен үйлесіп, боз балалық шақтан, қимастық кезден қалған естелік болып ерекше сипатталған.
Бұл ақын шығармасының бүгінгі жастар өмірінде алар орны ерекше. Себебі, туған жерін сүйе алмаған, сүйе алар ма туған елін?- дегендей, өз Отанының қадірін білмей адасып, бойындағы асыл қасиеттерден алыстап жүрген жастар қаншама?
Ұрлық, зорлық жолына түсіп өмірін қор етіп, темір тордың артында қалып, туған жердің таза ауасын аңсап, топырағында аунап жатуға-жете алмай, қиналып жүргендер қаншама? Жер ана, Хауа ана, Табиғат ана адамзат үшін бәрін жаратты. Бірақ «қолда бар алтынның қадірін білмей жүрген адамдар»,- әліде баршылық.
Ақын-жазушыларымыздың туған жер, атамекен тақырыбындағы шығармаларының бүгінгі саналы, биік рухты ұрпағымыз үшін маңызы зор деп ойлаймын. Бірақ өкініштісі бүгінгі кейбір жастар бұл шығармаларды терең түсініп, сараптай алмай отыр.
Оларға рухани жаңғыру керек деп айтқым келеді. Рухани жаңғыру бүкіл жан-дүниесінің және сана- сезімінің жаңаруы, рухани дамуы.
Сөзімді қорытындылай келе тіл жанашырлары, қазақ тілі мен әдебиетін оқытуда бала бойына рухани жаңару, туған жер мен туған Отанға деген сүйіспеншілігін қалыптастыруда аянбай еңбек етейік. Өйткені Қазақстан күннен-күнге өркендеп, тұғыры биік елге айналуда. «Оның болашағы білімді жастар» деп Елбасымыз айтқандай бүгінгі ұрпақ жан-жақты дамыған, кез-келген тығырықтан сапалы білімі мен саналы тәрбиесімен шыға алатын тұлға болуы керек. Бұл жолда білімді ұрпағымыз биік білім шыңына шығып, алған білімін өмірде қолданып, дәлелдей алатын, шет елдермен тереземіз тең боларлықтай талантты да талапты болуы маңызды. Бұл Қазақстанның кез-келген азаматының қолынан келеді. Мен бүгінгі жастарға сенім артамын. Қазақстан болашағы жарқын болып, саналы жастарымыз көп болсын.