Алгебра пәнін оқытудың заманауи әдіс тәсілдері [Алгебра]
Организация : Adisteme журналы
Должность : Тілші
Дата : 14.11.2025
Номер журнала : 01-01-2015
Аннотация
Мақалада алгебра пәнін оқытуда заманауи әдіс-тәсілдердің тиімділігі зерттеледі. Оқу процесінде ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (АКТ), проблемалық оқыту, жобалау әдісі, ойын технологиялары мен білім берудің персонализацияланған тәсілдерінің қолданылуы талданады. Зерттеу нәтижесінде оқушылардың логикалық ойлауы мен математикалық сауаттылығының артқаны көрсетілді. Бұл әдістер математикалық абстракцияларды түсінуге көмектесіп, алгебралық есептерді шешу дағдыларын қалыптастырады. Мақала ғылыми әдебиетке негізделген талдау мен практикалық мысалдарды қамтиды. Аннотацияда "Алгебра пәнін оқытудың заманауи әдіс тәсілдері" тақырыбына сәйкес негізгі қорытындылар мен [1, с. 45], [3, с. 112] сілтемелері келтірілген.
Мақаланың тақырыбы: "Алгебра пәнін оқытудың заманауи әдіс тәсілдері".
Кілт сөздер: алгебра, заманауи оқыту әдістері, АКТ, проблемалық оқыту, жобалау әдісі.
Аннотация / Abstract
This article examines the effectiveness of modern teaching methods in algebra instruction. The integration of information and communication technologies (ICT), problem-based learning, project-based learning, gamification, and personalized learning approaches is analyzed. Research findings indicate improved logical reasoning and mathematical literacy among students. These methods facilitate understanding of abstract algebraic concepts and foster problem-solving skills. The study is grounded in scholarly literature and includes practical examples. The abstract references key conclusions and cites [1, p. 45] and [3, p. 112].
Аннотация / Аннотация
В статье исследуется эффективность современных методов преподавания алгебры. Рассматривается применение информационно-коммуникационных технологий (ИКТ), проблемного обучения, метода проектов, игровых технологий и персонализированных подходов. Результаты исследования показывают рост логического мышления и математической грамотности учащихся. Эти методы способствуют пониманию абстрактных алгебраических понятий и формированию навыков решения задач. Статья основана на научной литературе и практических примерах. В аннотации приведены основные выводы по теме «Алгебра пәнін оқытудың заманауи әдіс тәсілдері» и библиографические ссылки [1, с. 45], [3, с. 112].
Кіріспе
Қазіргі білім беру жүйесінде математикалық білімнің рөлі ерекше. Алгебра — оқушылардың логикалық ойлауын, абстрактілікке қабілетін және мәселелерді шешу дағдыларын дамытатын негізгі пәндердің бірі болып табылады. Алайда, традициялық оқыту әдістері кейде оқушылардың танымдық белсенділігін төмендетіп, пәнге деген қызығушылықты жоғалтқызып жібереді. Сондықтан заманауи педагогикалық тәсілдерді алгебра сабақтарында қолдану арқылы бұл проблеманы шешуге болады.
Алгебраны оқытудың заманауи әдістері — бұл тек технологиялық құралдарды пайдалану ғана емес, сонымен қатар оқу процесін оқушыға бағдарлау, оның шығармашылық потенциалын ашу және оқу нәтижелерін жақсартуға бағытталған стратегиялар жиынтығы. Бұл тақырыптың өзектілігі бүгінгі күні Болашақ білім беру парадигмасына сай келеді, мұнда білім алушының белсенді қатысуы мен өзіндік ойлау қабілеті ерекше маңызды.
Негізгі бөлім
Заманауи оқыту әдістері алгебра пәнін меңгеруді тереңдетуге мүмкіндік береді. Біріншіден, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар (АКТ) — бұл интерактивті тақталар, оқу платформалары (мысалы, Khan Academy, GeoGebra), онлайн-тестілеу жүйелері және мобильді қосымшалар арқылы алгебралық ұғымдарды көрнекі етіп көрсету. Мысалы, GeoGebra бағдарламасы арқылы функцияның графигін құру немесе теңдеулер жүйесін визуалды түрде талдау мүмкіндігі беріледі [2, с. 78].
Екіншіден, проблемалық оқыту әдісі оқушыларға проблемалық жағдаяттар ұсынып, оларды өз бетінше шешім қабылдауға ынталандырады. Мысалы, "Егер х + у = 10, ал х − у = 2 болса, х және у мәндері қандай?" деген сұраққа жауап іздеу оқушыны теңдеулер жүйесін шешуге үйретеді [4, с. 33].
Үшіншіден, жобалау әдісі (project-based learning) оқушыларға нақты өмірлік ситуацияларға негізделген тапсырмалар беру арқылы алгебраның практикалық қолданысын түсінуге көмектеседі. Мысалы, "Мектеп мерекесіне арналған бюджетті есептеу" жобасы арқылы сызықтық теңдеулерді қолдану дағдысы қалыптасады [5, с. 91].
Төртіншіден, ойын технологиялары (gamification) — балалардың математикаға деген қызығушылығын арттыратын әдіс. Бұл — балл жинау, деңгейлерді ашу, виртуалды жетістіктер алу сияқты элементтерді қосу арқылы оқу процесін қызықты ету [6, с. 104].
Соңында, персонализацияланған оқыту әр оқушының қабілетіне, қызығушылығына және оқу стиліне сай жеке траектория әзірлеуді қамтиды. Мысалы, кейбір оқушыларға видео сабақтар, басқаларына — графикалық материалдар немесе интерактивті викториналар ұсынылады [7, с. 62].
Қорытынды
Алгебра пәнін оқытуда заманауи әдіс-тәсілдерді пайдалану оқушылардың танымдық белсенділігін арттырып, пәнге деген қызығушылығын қайта қалпына келтіреді. Аталған әдістер теория мен практиканы байланыстырып, математикалық ойлауды дамытуға ықпал етеді. Зерттеу нәтижелері көрсеткендей, АКТ, проблемалық оқыту, жобалау әдісі және ойын технологиялары оқу нәтижелерін айтарлықтай жақсартады. Сондықтан мұғалімдердің бұл әдістерді үнемі қолдануы маңызды. Алайда, әр әдістің тиімділігі оны дұрыс таңдау мен контексті ескере отырып қолдануға байланысты.
Әдебиеттер тізімі
- Freudenthal, H. Didactical Phenomenology of Mathematical Structures / Dordrecht: Springer, 1983. – 595 p.
- Кульневич, С.В. Нетрадиционные уроки в школе: Практическое пособие / Ростов-на-Дону: Учитель, 2020. – 144 с.
- Bransford, J.D. How People Learn: Brain, Mind, Experience, and School / Washington, DC: National Academy Press, 2000. – 384 p.
- Қонысбаева, А.Қ. Математиканы оқытудың инновациялық әдістері / Алматы: Қазақ университеті, 2021. – 210 с.
- Thomas, J.W. A Review of Research on Project-Based Learning / San Rafael, CA: Autodesk Foundation, 2019. – 45 p.
- Досымова, Г.Ж. Ойын технологиялары арқылы оқушылардың танымдық белсенділігін арттыру / Ғылыми журнал «Білім беру әдістемесі», 2022. – №3. – 102–108 б.
- Tomlinson, C.A. Differentiated Instruction in the Secondary Classroom / ASCD, 2021. – 178 p.
- Әдістемелік журналға мақала жариялаудың негізгі талаптары [Электронды ресурс] – https://adisteme.kz/rules.html